Мол-мулкни сақлаш шартномаси

Мол-мулкни сақловчи юридик шахснинг тўлиқ номи,кейинги ўринларда “Сақловчи” деб юритилади, Мол-мулкни сақловчига шартнома тузиш ҳуқуқини берувчи ҳужжат асосида иш юритувчи Мол-мулк сақловчи шахснинг Ф.И.Ш.и,бир томондан, ва Мол-мулк топширувчи юридик шахснинг тўлиқ номи,бундан кейин “Мол-мулкни топширувчи” деб юритилади, Мол-мулкни топширувчига шартнома тузиш ҳуқуқини берувчи ҳужжат асосида иш юритувчи Мол-мулк топширувчи шахснинг Ф.И.Ш.и,иккинчи томондан, кейинги ўринларда биргаликда “Томонлар”, якка ҳолда “Томон” деб аталади, ушбу шартномани (кейинги ўринларда — Шартнома деб юритилади) қуйидагича туздилар:

1. ШАРТНОМА ПРЕДМЕТИ

1.1. Ушбу Шартномага кўра, Сақловчи ўз зиммасига Мол-мулк топширувчи томонидан топширилган мол-мулкни сақлаш ва яхши ҳолатда қайтариш мажбуриятини олади.

1.2. Мол-мулк топширувчи ушбу Шартнома бўйича Мол-мулкни сақлаш муддатигача бўлган муддатга сақлаш учун қуйидаги мулкни топширади:

Топширилаётган мол-мулк ёки ашёнинг номи, унинг хусусиятлари ва бошқалар (кейинги ўринларда “Мол-мулк” деб юритилади).

2. ТОМОНЛАРИНГ ҲУҚУҚ ВА МАЖБУРИЯТЛАРИ

2.1. Сақловчи қуйидагиларга мажбур:

2.1.1. Мол-мулкни ушбу Шартноманинг 1.2-бандида кўрсатилган муддат давомида сақлаш.

2.1.2. Ўзига берилган мол-мулкнинг сақланиши учун қонунларда ва бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатларда белгиланган тартибда (ёнғинга қарши, санитария, қўриқлаш ва бошқалар) назарда тутилган мажбуриятларини бажариш чораларини кўриши, хусусан: Мол-мулкни сақлаш бўйича бошқа мажбуриятлари

2.1.3. Иш юритиш одатларига ва ушбу Шартноманинг моҳиятига мос келадиган мол-мулкни, шу жумладан сақлашга топширилган нарсанинг хусусиятларини сақлаш чораларини кўриши, хусусан: Мол-мулкни сақлашнинг чоралари.

2.1.4. Мол-мулкнинг сақланиши учун қуйидаги қўшимча чораларни кўради: Мол-мулкни сақлаш бўйича қўшимча чоралар.

2.1.5. Сақлаш учун топширилган мол-мулкдан Мол-мулк топширувчининг розилигисиз фойдаланмаслиги, шунингдек учинчи шахсларга фойдаланиш имкониятини бермаслиги керак, бунда сақланишга топширилган мол-мулкдан фойдаланиш унинг нормал ҳолатини таъминлаш учун зарур бўлган ва ушбу шартномага зид бўлмаган ҳолатлар бундан мустасно.

2.1.6. Ушбу Шартномада назарда тутилган мол-мулкни сақлаш шартларини ўзгартириш зарурати тўғрисида дарҳол Мол-мулк топширувчига хабар бериши ва унинг жавобини кутиши керак.

2.1.7. Мол-мулк топширувчининг розилигисиз мол-мулкни сақлаш учун учинчи шахсга ўтказмаслиги керак, бунда у Мол-мулкни топширувчининг манфаатларини кўзлаб шундай қилишга мажбур бўлган ва унинг розилигини олиш имкониятидан маҳрум бўлган ҳоллар мустасно.

Сақловчи мол-мулкни учун учинчи шахсга топширилганлиги тўғрисида Мол-мулк топширувчини дарҳол хабардор қилиши шарт.

Сақловчи мол-мулкни учинчи шахсга сақлаш учун топширганда, сақловчи ўзига юклатилган мажбуриятлари каби мол-мулкни сақлаш учун олган учинчи шахснинг ҳаракатлари учун жавобгар ҳисобланади ҳамда ушбу шартноманинг шартлари ўз кучида қолади.

2.1.8. Мол-мулк қуйидаги ҳолатларда топширувчига қайтариб берилади.

Сақловчи томонидан мол-мулк унинг табиий ёмонлашуви, табиий эскириши ёки табиий хоссаларига кўра бошқа ўзгаришларини ҳисобга олган ҳолда, сақлашга қабул қилинган ҳолатида қайтариши керак.

2.1.9. Мол-мулк топширувчининг биринчи илтимосига кўра, ушбу Шартноманинг 1.2-бандида кўрсатилган сақлаш муддати ҳали тугамаган бўлса ҳам, сақлаш учун қабул қилинган нарсани қайтариб бериши керак.

2.2. Мол-мулк топширувчи қуйидагиларга мажбур:

2.2.1. Сақловчига мол-мулкни сақлашнинг ўзига хос хусусиятлари тўғрисида керакли маълумотларни хабардор қилиш.

2.2.2. Мол-мулкни сақлаганлик учун ўз вақтида ҳақ тўлаш.

2.2.3. Сақлаш муддати тугагандан сўнг, сақлаш учун топширилган мол-мулкни қайтариб олиш.

2.2.4. Мол-мулк топширувчининг бошқа мажбуриятлари.

2.3. Агар мол-мулкнинг йўқолиш, бузилиш ёки шикастланиш хавфини бартараф этиш учун сақлаш шартларини ўзгартириш зарурияти пайдо бўлса, сақловчи Мол-мулк топширувчининг жавобини кутмасдан туриб сақлаш усулини, жойини ва бошқа шартларини ўзгартиришга ҳақли (Шартноманинг 2.1.6-банди).

2.4. Агар сақлаш вақтида мол-мулкка ҳақиқий зарар етказилиши хавфи мавжуд бўлса ёки мол-мулк аллақачон шикастланган бўлса ёки унинг нормал ҳолатда сақланишини таъминлашга имкон бермайдиган ҳолатлар юзага келган бўлса ва Мол-мулкни топширувчидан ўз вақтида чора кўришни кутиш мумкин бўлмаса, сақловчи мол-мулкни ёки унинг бир қисмини сақлаш жойидаги нархда мустақил равишда сотиш ҳуқуқига эга бўлади. Агар ушбу ҳолатлар сақловчи жавобгар бўлмаган сабабларга кўра юзага келган бўлса, у сотиш учун қилган харажатларини сотиб юборилган мол-мулк ҳисобидан қоплашга ҳақли.

2.5. Агар Сақловчининг сақлаш қоидаларига риоя қилганлигига қарамай, мол-мулкни сақлаш вақтида у бошқалар учун ёки Сақловчи ёки учинчи шахсларнинг мулки учун хавф туғдирадиган бўлса, Сақловчи мол-мулкнинг хавфлилиги тўғрисида Мол-мулкни топширувчини дарҳол хабардор қилиши шарт. Мол-мулкни топширувчи хабарномани олгандан сўнг, дарҳол мол-мулкни қайтариб олишга мажбурдир.

2.6. Агар вазият Сақловчига Мол-мулк топширувчини хабардор қилишга имкон бермаса ёки хабарномага қарамай, Мол-мулк топширувчи Сақловчининг назоратидан ташқарида бўлган сабабларга кўра хавфли бўлиб қолган мол-мулкни дарҳол олиш мажбуриятини бажармаса, Сақловчи Мол-мулк топширувчига зарарни қопламасдан, мол-мулкни зарарсизлантириш ёки йўқ қилиш ҳуқуқига ега. Бундай ҳолда, Мол-мулк топширувчи Сақловчи ва учинчи шахслар олдида бундай нарсаларни сақлаш билан боғлиқ зарарлар учун жавобгар бўлмайди.

2.7. Агар Мол-мулк топширувчи мол-мулкни қайтариб олиш бўйича ўз мажбуриятини бажармаса, шу жумладан у мол-мулкни олишдан бўйин товлаган тақдирда, Сақловчи Мол-мулк топширувчини ёзма огоҳлантирганидан сўнг мол-мулкни Ўзбекистон Республикасининг амалдаги қонунчилигида белгиланган тартибда мустақил равишда сотишга ҳақли.

Мол-мулкни сотишдан тушган маблағлар Сақловчига тўланиши керак бўлган суммаларни, шу жумладан унинг мол-мулкни сотиш билан боғлиқ харажатларини айириб ташлаган ҳолда Мол-мулк топширувчига ўтказилади.

2.8. Ушбу Шартноманинг 1.2-бандида кўрсатилган сақлаш муддати тугагандан сўнг, сақловчи мол-мулкни Мол-мулк топширувчининг ваколатли шахсига Мол-мулк топшириладиган манзилнинг тўлиқ номи даги манзилга топшириши шарт.

3. МОЛ-МУЛКНИ САҚЛАГАНЛИК УЧУН ҲАҚ

3.1. Ушбу Шартнома бўйича мол-мулкни сақлаганлик учун тўлов Мол-мулкни сақлаганлик учун тўлов суммаси миқдори — дастлаб сонлар билан кейин сўзлар билан ёзилиши керак сўмни ташкил қилади.

3.2. Сақлаш учун тўлов Сақловчига Тенг қисмларда тўланадиган сумма миқдори сўм миқдорида тенг қисмларда қуйидаги давр оралиқларида тўланади: Тенг қисмларда тўланадиган сумма миқдори (ёки сақлаш муддати тугаганидан кейин бир марталик тўлов орқали тўланади).

3.3. Мол-мулкни сақлаганлик ҳақини тўлаш тўланиши керак бўлган муддатнинг ярмидан кўпроғига кечиктирилган тақдирда, Сақловчи ушбу Шартномани бажаришни рад этишга ва Мол-мулк топширувчидан сақлашга берилган мол-мулкни дарҳол олишни талаб қилишга ҳақли.

3.4. Агар мол-мулкни сақлаш Сақловчи жавобгар бўлган ҳолатлар туфайли муддатидан олдин тугатилган бўлса, у сақлаш учун ҳақ талаб қилишга ҳақли эмас ва сақлаш учун олинган ҳақ Мол-мулк топширувчига қайтарилиши керак.

3.5. Агар сақлаш муддати тугагандан сўнг Мол-мулк топширувчи мол-мулкни қайтариб олмаса, у Сақловчига мол-мулкни кейинги сақлаш учун муносиб ҳақ тўлаш мажбуриятини олади. Ушбу қоида, шунингдек, Мол-мулк топширувчи мол-мулкни сақлаш муддати тугагунга қадар олишга мажбур бўлган ҳолларда ҳам қўлланилади.

3.6. Сақловчининг мол-мулкнини сақлаш харажатлари сақлаганлик учун ҳақ тўловига киритилган.

3.7. Сақлаш харажатлари Томонлар ушбу Шартномани тузишда олдиндан кўра олмаган вазиятлар (фавқулодда харажатлар) сабабли ва шу турдаги одатий харажатлардан ошиб кетганда, агар Мол-мулк топширувчи ушбу харажатларга рози бўлса ёки уларни кейинчалик тасдиқлаган бўлса, шунингдек, қонун ҳужжатларида назарда тутилган бошқа ҳолларда Сақловчига қоплаб берилади.

3.8. Фавқулодда харажатларни амалга ошириш зарурати туғилган тақдирда, Сақловчи ушбу харажатлар учун Мол-мулк топширувчидан розилигини сўраши шарт. Агар Мол-мулк топширувчи ўз норозилигини Сақловчи томонидан белгиланган муддатда ёки одатда жавоб бериш учун талаб қилинадиган вақт ичида билдирмаса, у фавқулодда қилинган харажатларга рози бўлган ҳисобланади.

Агар Сақловчи Мол-мулк топширувчининг олдиндан розилигисиз сақлаш учун фавқулодда харажатларни амалга оширган бўлса, гарчи бу ишнинг ҳолатларига кўра мумкин бўлса ва Мол-мулк топширувчи уларни кейинчалик тасдиқламаса, Сақловчи фавқулодда харажатларни қоплашни талаб қилиши мумкин.

3.9. Фавқулодда харажатлар Мол-мулк топширувчи томонидан сақлаш тўловидан ортиқ миқдорда қопланади.

4. ШАРТНОМА БЎЙИЧА ТОМОНЛАРНИНГ ЖАВОБГАРЛИГИ

4.1. Сақловчи мол-мулкнинг йўқолиши, етишмаслиги ёки шикастланиши учун, агар у форс-мажор ҳолатлари ёки ашёнинг хусусиятлари туфайли содир бўлганлигини исботламаса, жавобгар бўлади.

4.2. Мол-мулкнинг йўқолиши, камомади ёки шикастланганлиги учун Мол-мулк топширувчининг ушбу мол-мулкни қайтариб олиш мажбурияти келганидан сўнг, Сақловчи фақат уни қасддан ёки қўпол эҳтиётсизлиги оқибатида содир этган бўлсагина жавобгар бўлади.

4.3. Мол-мулкнинг йўқолиши, етишмаслиги ёки шикастланиши натижасида Мол-мулк топширувчига етказилган зарарлар Ўзбекистон Республикасининг амалдаги қонунчилиги қоидаларига мувофиқ Сақловчи томонидан қопланади.

4.4. Агар Сақловчи жавобгар бўлган зарар натижасида мол-мулкнинг сифати ўзгарган бўлса, уни асл мақсади бўйича ишлатиб бўлмайдиган бўлса, Мол-мулк топширувчи уни рад этишга ва Сақловчидан харажатларни қоплашни талаб қилишга ҳақли, бунда агар қонун ҳужжатларида бошқача қоида назарда тутилган бўлмаса.

4.5. Агар Сақловчи мол-мулкни сақлашга қабул қилганда унга шикаст етгазилганлиги ҳақида билмаса ва билиши керак бўлмаса, Мол-мулк топширувчи сақлашга топширилган мол-мулкнинг хусусиятлари билан боғлиқ етказилган зарарни қоплаши шарт.

4.6. Мол-мулк топширувчи томонидан ушбу Шартноманинг 3.2-бандида белгиланган сақлаш учун ҳақ тўлаш муддати бузилган тақдирда, Сақловчи Мол-мулк топширувчидан тўланмаган сумманинг ҳар бир кечиккан куни учунТўланмаган сумма учун пенянинг фоиздаги миқдори % миқдорида пеня тўлашни талаб қилишга ҳақли.

4.7. Ушбу Шартнома бўйича бошқа мажбуриятларни бажармаганлик ёки лозим даражада бажармаганлик учун Томонлар Ўзбекистон Республикасининг амалдаги қонунчилигига мувофиқ жавобгар бўладилар.

5. ФОРС-МАЖОР

5.1. Томонлар ушбу Шартнома бўйича мажбуриятларини қисман ёки тўлиқ бажармаганлик учун жавобгарликдан форс-мажор ҳолатлари, яъни ушбу шартлар бўйича фавқулодда ва муқаррар ҳолатлар туфайли тегишли тарзда бажариш мумкин эмаслигини исботласа озод қилинади. Бундай ҳолатларга, хусусан, қарздорнинг контрагентлари томонидан мажбуриятларнинг бузилиши, қарздорнинг зарур маблағлари етишмаслиги кирмайди.

5.2. Ушбу Шартноманинг 5.1-бандида кўрсатилган ҳолатлар юзага келганда, ҳар бир Томон бошқа Томонни дарҳол ёзма равишда хабардор қилиши шарт. Хабарда ҳолатларнинг моҳияти тўғрисидаги маълумотлар, шунингдек, ушбу ҳолатлар мавжудлигини тасдиқловчи ва иложи бўлса, уларнинг Томоннинг ушбу Шартнома бўйича ўз мажбуриятларини бажариш қобилиятига таъсирини баҳоловчи расмий ҳужжатлар бўлиши керак.

5.3. Агар Томонлар ушбу Шартноманинг 5.2-бандида назарда тутилган хабарномани юбормаса ёки ўз вақтида юбормаса, у бунинг натижасида бошқа Томонга етказилган зарарни қоплаши шарт.

5.4. Агар ушбу Шартноманинг 5.1-бандида келтирилиб ўтилган ҳолатлар ва уларнинг оқибатлари Форс-мажор ҳолатларининг неча кундан орт-са, томонларнинг музокарага киришишни бошқа муқобил усулларини танлашга олиб бориши кундан ортиқ давом этса, Томонлар ушбу Шартномани бажаришнинг бошқа муқобил усулларини аниқлаш учун қўшимча музокаралар олиб борадилар.

6. ЯКУНИЙ ҚОИДАЛАР

6.1. Томонлар ушбу Шартнома шартларида назарда тутилмаган бошқа барча ҳолатлар юзага келганда Ўзбекистон Республикасининг амалдаги қонунчилигига амал қиладилар.

6.2. Ушбу Шартномага киритилган ҳар қандай ўзгартириш ва қўшимчалар, агар улар ёзма равишда тузилган ва Томонларнинг тегишли ваколатли вакиллари томонидан имзоланган бўлса, ҳақиқий ҳисобланади.

6.3. Ушбу Шартнома бўйича барча билдиришномалар ва хабарлар Томонлар томонидан бир-бирларига ёзма равишда юборилиши керак. Хабарномалар ва билдиришномалар маълумотнома билан бирга буюртма хати, телеграф, телетайп, телефакс орқали юборилган ёки томонларнинг юридик (почта) манзилларига шахсан топширилган бўлса, тўғри юборилган ҳисобланади.

6.4. Ушбу Шартнома ҳар бир Томон учун бир нусхадан, тенг юридик кучга эга бўлган икки нусхада тузилган.

6.5. Ушбу Шартнома Мол-мулкни топширувчи томонидан мол-мулкни Сақловчига топширгандан сўнг кучга киради ва Томонлар Шартнома бўйича ўз мажбуриятларини тўлиқ бажармагунча амал қилади.

7. ТАРАФЛАРНИНГ РЕКВИЗИТЛАРИ ВА ИМЗОЛАРИ